ჩაის სუნელები – ბუნებრივი წამალი თქვენი ჯანმრთელობისთვის
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე,
ჩვენს ყოველდღიურ ცხოვრებაში უამრავი დაავადების პრევენცია და ჯანმრთელობის გაძლიერება შესაძლებელია არატრადიციული გზებითაც – მაგალითად, იმ სუნელებით, რომლებიც ჩვენი სამზარეულოს თაროზეა. სწორედ ასეთი “შინაური აფთიაქია” ჩაის სუნელები, რომლებიც საუკუნეების მანძილზე გამოიყენებოდა როგორც სამკურნალო საშუალება ინდურ, ჩინურ და არაბულ მედიცინაში.
დღეს წარმოგიდგენთ იმ 5 მთავარ სუნელს, რომლებიც ერთობლივად ქმნიან იმ დაუვიწყარ არომატს, რომელსაც ჩვენ ჩაის ვუწოდებთ – და უფრო მეტიც: ისინი თქვენს ჯანმრთელობას რეალურად იცავენ.
- მიხაკი (Clove) – ანტიოქსიდანტების მეფე
მიხაკი შეიცავს ევგენოლს – ძლიერ ანტიოქსიდანტურ და ანტიბაქტერიულ ნაერთს, რომელიც:
- იცავს უჯრედებს დაზიანებისგან,
- ამცირებს კიბოსა და გულის დაავადებების რისკს,
- მკვეთრად აძლიერებს იმუნიტეტს.
ძირითადი სარგებელი:
- კბილებისა და ღრძილების დაცვა,
- საჭმლის მონელების გაუმჯობესება,
- ღვიძლის გაწმენდა და დეტოქსიკაცია.
გამოყენება: დაამატეთ ჩაიში, გამოიყენეთ კბილში ტკივილისას ევგენოლის ზეთის სახით (განზავებულად), ან მოამზადეთ მიხაკის ზეთი კანისა და კუნთების ტკივილისთვის.
- დარიჩინი (Cinnamon) – შაქრის ბალანსი და გულის დაცვა
დარიჩინი შეიცავს ცინამალდეჰიდს, რომელიც:
- აუმჯობესებს ინსულინის მგრძნობელობას,
- ამცირებს სისხლში შაქრისა და ქოლესტერინის დონეს,
- იცავს გულის ჯანმრთელობას და ამშვიდებს ანთებით პროცესებს.
ძირითადი სარგებელი:
- შაქრიანი დიაბეტის მართვა,
- ანთების წინააღმდეგ ბრძოლა,
- ბაქტერიებისა და სოკოების კონტროლი.
გამოყენება: მოამზადეთ დარიჩინის ჩაი, ან დაამატეთ დესერტებს, შვრიის ფაფას, ჩაისა და ბურღულეულს.
- კოჭა (Ginger) – ბუნებრივი ანთების საწინააღმდეგო და იმუნიტეტის ბუსტი
კოჭა შეიცავს ჯინჯეროლს, რომელიც:
- ამშვიდებს კუჭს,
- ამცირებს გულისრევას და შებერილობას,
- აუმჯობესებს სისხლის მიმოქცევას და ამაგრებს გულს.
ძირითადი სარგებელი:
- ოსტეოართრიტისა და რევმატოიდული ართრიტის სიმპტომების შემსუბუქება,
- გაციების, გრიპისა და ვირუსების წინააღმდეგ ბრძოლა,
- გულისა და ტვინის ფუნქციის მხარდაჭერა.
გამოყენება: გაახეხეთ და დაამატეთ ჩაის, სმუზის ან საკვებს; გამოიყენეთ კომპრესად კუნთების ტკივილის დროს.
- ანისონი (Star Anise) – ჰორმონული ბალანსი და კუჭის სიმშვიდე
ანისონის მთავარი ნივთიერებაა ანეტოლი, რომელიც:
- ამშვიდებს საჭმლის მომნელებელ სისტემას,
- ანეიტრალებს კუჭში გაზებსა და მჟავიანობას,
- ხელს უწყობს ჰორმონების ბალანსსა და მენოპაუზის სიმპტომების შემსუბუქებას.
ძირითადი სარგებელი:
- სუნთქვის გაუმჯობესება (გამოხდილი ნახველი),
- სტრესის და უძილობის შემცირება,
- რკინის, კალციუმისა და A ვიტამინის ბუნებრივი წყარო.
გამოყენება: გამოიყენეთ ანისონის მარცვლები ჩაის მოსამზადებლად ან დესერტებსა და პურეულის არომატიზაციისთვის.
- კარდამონი (Cardamom) – ბუნებრივი დეტოქსიკატორი და პირის ღრუს მცველი
კარდამონი ცნობილია როგორც „სუნელების დედოფალი“ – ის შეიცავს:
- C და A ვიტამინს,
- მაგნიუმს, კალიუმს და ეთერზეთებს (ცინეოლი, ტერპინენი).
ძირითადი სარგებელი:
- ამშვიდებს კუჭს და ხელს უწყობს მონელებას,
- ამცირებს წყლის შეკავებას ორგანიზმში,
- აუმჯობესებს პირის ღრუს მდგომარეობას და აჩერებს ბაქტერიებს.
გამოყენება: დაამატეთ ჩაიში, თეთრი ბრინჯის მოხარშვისას, ან გამოიყენეთ ფხვნილად ტკბილეულში.
ჩაის სუნელების სინერგია – როცა ყველაფერი ერთად ძლიერია
ამ სუნელების ერთობლიობა ქმნის უნიკალურ ეფექტს:
- გაუმჯობესებული მონელება და ნუტრიენტების ათვისება
- გაძლიერებული იმუნური სისტემა
- სტრესისა და დაღლილობის შემცირება
ჩაი უფრო მეტია, ვიდრე ცხელი სასმელი – ის არის კულტურული, სოციალური და სულიერი აქტიც. ინდოეთში “ჩაივალა” ნიშნავს არა მხოლოდ ჩაის გამყიდველს, არამედ სოციალურ ჰაბს, სადაც ადამიანები ხვდებიან ერთმანეთს და აზრებს იზიარებენ.
პროფესორ გიორგი ფხაკაძის კომენტარი:
„სუნელებით მდიდარი ჩაი წარმოადგენს უნიკალურ კომბინაციას ტრადიციისა და თანამედროვე მედიცინის. განსაკუთრებით მიხაკს და დარიჩინს გამოვარჩევდი – მათი ანტიოქსიდანტური და ანთების საწინააღმდეგო ეფექტები იმ დონეზე ძლიერია, რომ რეგულარული მოხმარებით შესაძლებელია ქრონიკული დაავადებების პრევენცია. ეს არის მარტივი, ბუნებრივი და ეფექტური გზა ჯანმრთელობის გაძლიერებისთვის.“
წყაროები:
- The Hearty Soul. Hidden Health Benefits of Chai Spices You Probably Didn’t Know About. 2024.
- Journal of Agricultural and Food Chemistry, 2023
- Diabetes Care, 2022
- Indian Journal of Biochemistry & Biophysics, 2021
- Arthritis & Rheumatism, 2022
შენი ექიმი – ჯანმრთელობისა და ბუნებრივი მკურნალობის პლატფორმა: www.sheniekimi.ge
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე
დავით ტვილდიანის სამედიცინო უნივერსიტეტის პროფესორი, დიპლომირებული მედიკოსი (MD), ჯანდაცვის მაგისტრი (MPH) და მედიცინის დოქტორი (PhD), საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის თავმჯდომარე, WHO-ს ექსპერტი და Relief International-ის მმართველი საბჭოს დირექტორი.
გააზიარეთ ეს სტატია – შესაძლოა ერთი ჭიქა სუნელების ჩაი იყოს ის, რაც დღეს თქვენი სხეულს ყველაზე მეტად სჭირდება.
#გიორგიფხაკაძე #drpkhakadze #ჩაისსუნელები #ჯანმრთელობა #ბუნებრივიიმუნიტეტი #აქხარისხია @highlight Giorgi Pkhakadze SheniEkimi.ge • შენი ექიმი SheniAmbebi.ge • შენი ამბები SheniMedicina.ge • შენი მედიცინა SheniSupra.ge • შენი სუფრა
