კვერცხი — ბუნებრივი სუპერპროდუქტი, რომელიც ალცჰაიმერსა და დემენციას აფერხებს

კვერცხი — ბუნებრივი სუპერპროდუქტი, რომელიც ალცჰაიმერსა და დემენციას აფერხებს,- ამის შესახებ საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის თავმჯდომარე, პროფესორი გიორგი ფხაკაძე წერს.

ბოლო კვლევების თანახმად, ჩვეულებრივი კვერცხი შესაძლოა ერთ-ერთი ყველაზე ძლიერი ბუნებრივი იარაღი იყოს ტვინის დაბერებისა და ნეიროდეგენერაციული დაავადებების — ალცჰაიმერისა და დემენციის — წინააღმდეგ.

რა გვიჩვენა კვლევამ?

ამერიკელმა მეცნიერებმა ჩაატარეს კვლევა, რომელიც გამოქვეყნდა ჟურნალში Frontiers in Nutrition. 50 წელს გადაცილებული ადამიანების კვების ჩვევებისა და კოგნიტიური ფუნქციების ანალიზის შედეგად დადგინდა, რომ ისინი, ვინც კვირაში მინიმუმ 5 კვერცხს მოიხმარდა, ბევრად უკეთ ინარჩუნებდნენ მეხსიერებასა და გონებრივ სიმახვილეს.

• კვერცხში არსებული ქოლინი აუმჯობესებს მეხსიერებას და იცავს ნერვულ ქსოვილს.

• კვერცხის ყვითელში შემავალი ლუტეინი იცავს ტვინის უჯრედებს დაბერების პროცესში.

• B12 ვიტამინი, რომელიც კვერცხში უხვად გვხვდება, ტვინის ფუნქციონირებისთვის კრიტიკულად მნიშვნელოვანია.

ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციის მონაცემებით, ამჟამად მსოფლიოში 55 მილიონზე მეტი ადამიანი ცხოვრობს დემენციით და ეს რიცხვი 2050 წლისთვის შესაძლოა თითქმის გასამმაგდეს.

საქართველოში, სტატისტიკის ეროვნული სამსახურისა და ჯანდაცვის სამინისტროს არაოფიციალური მონაცემებით, დემენციის შემთხვევები წლიდან წლამდე იმატებს, თუმცა მოსახლეობის დიდ ნაწილს არც კი აქვს ინფორმაცია პრევენციის გზებზე.

„ეს აღმოჩენა კიდევ ერთხელ გვიჩვენებს, რამდენად მნიშვნელოვანია ყოველდღიური, ხელმისაწვდომი პროდუქტები ჩვენს ჯანმრთელობაზე. კვერცხი არა მხოლოდ იაფი და ადვილად მოსაპოვებელია, არამედ შეიცავს ისეთ ნივთიერებებს, რომლებიც პირდაპირ გავლენას ახდენენ ტვინის ფუნქციებზე.“

როგორ მივიღოთ მაქსიმალური სარგებელი კვერცხიდან?

• კვირაში 3–5 ცალი კვერცხი იდეალურია ტვინის ჯანმრთელობისთვის.

• უმჯობესია მოხარშული ან ორთქლზე მომზადებული კვერცხი — ნაკლები ცხიმით.

• არ უნდა გამოვრიცხოთ კვერცხის ყვითელი — სწორედ იქაა ძირითადი ქოლინი და ლუტეინი.

რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება კვერცხის შეძენისას:

• შეარჩიეთ ადგილობრივი ფერმებიდან ან სერტიფიცირებული მწარმოებლების პროდუქტი.

• კვერცხის გარე გარსი უნდა იყოს სუფთა, უსუნო და დაუზიანებელი.

• მოერიდეთ უჩვეულოდ დაბალ ფასიან კვერცხს — ხშირად ხარისხი ეჭვქვეშ დგას.

გლობალური და ადგილობრივი სტატისტიკა:

• მსოფლიო მასშტაბით: ალცჰაიმერის შემთხვევების რაოდენობა 2050 წლისთვის მიაღწევს 139 მილიონს.

• საქართველოში: 2023 წლისთვის ყოველ მე-6 ასაკოვან პირზე შეინიშნებოდა მსუბუქი ან მწვავე კოგნიტიური დარღვევა (არაოფიციალური მონაცემები).

• კვერცხის მოხმარება საქართველოში წლებთან ერთად მცირდება, მიუხედავად იმისა, რომ ეს ერთ-ერთი იაფი ცილოვანი წყაროა.